301/68 (IT) ประจำวันพฤหัสบดีที่ 21 สิงหาคม 2568
วงการของเล่นเด็กเริ่มขยับเข้าสู่ยุคใหม่ เมื่อสตาร์ตอัปด้าน AI อย่าง Curio เปิดตัวตุ๊กตาพลัช (Plushie) ที่ขับเคลื่อนด้วยปัญญาประดิษฐ์ สามารถพูดคุย ตอบคำถาม และเล่านิทานได้ ที่มีชื่อว่า “Grem, Gabbo และ Grok” ซึ่งถูกนำเสนอว่าเป็นเพื่อนเล่นที่ช่วยลดการใช้เวลาอยู่หน้าจอ แต่นักวิชาการและกลุ่มคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคในสหรัฐฯ ออกมาเตือนว่าของเล่นลักษณะนี้ อาจทำให้เด็กเล็กสับสนระหว่างโลกจริงกับโลกสมมติ และอาจส่งผลต่อพัฒนาการทางสังคมของเด็กได้
ผู้เชี่ยวชาญหลายกลุ่มได้ออกมาแสดงความเห็นต่อกรณีนี้ โดย Robert Weissman ประธานร่วมของกลุ่มสิทธิสาธารณะ Public Citizen กล่าวว่า บริษัท Mattel ควรประกาศยุติการนำเทคโนโลยี AI มาใช้ในของเล่นสำหรับเด็กในทันที เนื่องจากเด็กยังไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่างมนุษย์กับเทคโนโลยีได้ชัดเจน นอกจากนี้ Amanda Hess จาก New York Times ได้รายงานประสบการณ์ของเธอที่ตุ๊กตา Grem พยายามพูดคุยสร้างความผูกพันกับเธอ ทำให้เธอรู้สึกว่าของเล่น AI ไม่ใช่เพียงแค่ตุ๊กตาธรรมดา แต่เปรียบเสมือนสิ่งที่จะมาทดแทนผู้ดูแล และนักวิจัยจาก Harvard และ Carnegie Mellon ยังระบุว่า เด็กขาดความสามารถในการแยกแยะความจริงกับเรื่องสมมติ และของเล่น AI ที่มีเสียงเหมือนมนุษย์อาจทำให้ส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสังคมและทำให้เด็กสร้างความผูกพันทางอารมณ์มากกว่ากับมนุษย์จริง ๆ
ถึงแม้ว่าของเล่น AI จะเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในตลาดอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ผู้ปกครองควรใช้วิจารณญาณและคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นอันดับแรก สิ่งสำคัญคือการตรวจสอบความเป็นส่วนตัวอย่างรอบคอบ โดยการอ่านนโยบายความเป็นส่วนตัวของของเล่นเพื่อดูว่าข้อมูลใดบ้างที่จะถูกบันทึก จัดเก็บ และแบ่งปัน เช่น ข้อมูลเสียง หรือวิดีโอ นอกจากนี้ ผู้ปกครองควรจำกัดการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตของของเล่นเมื่อไม่จำเป็น สอนให้เด็ก ๆ ไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัว เช่น ชื่อหรือที่อยู่ ให้กับของเล่น และที่สำคัญที่สุดคือการเฝ้าสังเกตพฤติกรรมการเล่นของเด็กอยู่เสมอ เพื่อให้เทคโนโลยีช่วยเสริมพัฒนาการ มากกว่าจะกลายเป็นภัยเงียบในครอบครัว
